ปลูกผักในขวด ทำอย่างไรให้งอกงาม

การปลูกผักในขวด ถือเป็น ไอเดีย ที่ยังเป็นที่นิยมสำหรับใครหลายคนอยู่ แม้บางครั้ง อาจดูว่าทำไว้แค่สวยงาม หรือทำได้เฉพาะผักบางชนิด และเอาไว้อวดเฉย ๆ

แต่หากใครได้ทดลองปลูกจริง จะรู้ว่า มันไม่ได้ต่างจาก การปลูกผักในกระถาง เลยด้วยซ้ำ

และสำหรับวันนี้ ทำเกษตรอินทรีย์ จึงขอนำ เทคนิคในการ ปลูกผักในขวด มาบอกกัน ว่าจะปลูกอย่างไร ให้พืชผักงอกงาม และให้ผลผลิต มากกว่าแค่การทำไว้อวด ซึ่งหากใครหลายคนที่ติดตามกันมา ก็จะเห็นว่า เนื้อหาเกี่ยวกับ ผักสวนครัวรั้วกินได้ ก็มีคนให้ความสนใจกันมากอยู่ เพราะช่วงนี้ เศรษฐกิจแย่ หันไปทางไหน อะไร ๆ ก็แพงไปหมด ยิ่งสำหรับคนเมืองแล้ว เมื่อมีหนทางที่จะลดค่าใช้จ่ายลงได้ ยิ่งเป็นทางเลือกที่น่าลอง

โดยเฉพาะการปลูกผักสวนครัว ถึงแม้ว่ามันอาจไม่ใช่ อาหารหลัก แต่ก็พูดได้เต็มปาก ว่าเราขาดมันไม่ได้ และต้องกินทุกมื้อ จะดีกว่าไหมหากเรามี พริก ใบกะเพรา ขิง ข่า ตะไคร้ หรือผักสลัด ที่เราอยากกิน อยู่ในสวนหลังบ้าน หรือริมระเบียงหลังบ้าน โดยการจัดการที่ดี และมี ขวด เหลือใช้ เราอาจได้สวนครัวย่อม ๆ ที่ใช้ประโยชน์ได้มากกว่า การอวด

ไอเดียปลูกผักในขวด

โดยไอเดียต่าง ๆ เหล่านี้ ส่วนใหญ่นำมาจาก ต่างประเทศ เพราะในประเทศไทย พื้นที่มาก หากเอ่ยถึง ทำเกษตร ก็มักจะนึกถึง สวน ไร่ นา ดังนั้น เมื่อมีพื้นที่มาก ก็ย่อมไม่สนใจในการปลูกผักในกระถาง ส่วนใหญ่จะเป็นพืชสวยงามซะมากกว่า แต่เมื่อมีตัวอย่าง และประสบการณ์ หรือ ไม่มีค่าใช้จ่ายสำหรับการซื้อ กระถางสวย ๆ เราก็ควรเอา ขวด มาใช้ทำเป็นกระถางซะเลย แถมประโยชน์หลายอย่าง หนึ่งในนั้นคือ การช่วยลดขยะ สองคือได้กระถางสวยงาม และสามคือไม่ต้องลงทุนเพิ่ม

สำหรับไอเดียมีแค่ 2 อย่างคือ การวางขวดในแนวนอน และ การวางขวดในแนวตั้ง ส่วนจะสรรหา รูปแบบ การตกแต่ง ดัดแปลง อย่างไร แล้วแต่ความชอบส่วนตัวของผู้ปลูกเป็นหลัก เพราะขวด มันไม่ได้ใหญ่โตอะไร แม้จะแขวนไว้กับเสาบ้าน ก็สามารถทำได้ง่ายดาย

แต่การปลูกผักไว้ในขวด ก็มีข้อเสีย นั่นคือ พื้นที่สำหรับปลูก แต่ใช่ว่าจะไม่มีทางแก้ไข เพราะพืชผักบางชนิด ทั้งชีวิตไม่ได้ต้องการ พื้นที่ มากมาย เพียงแค่ 1 ฝ่ามือ เขาก็ให้ผลผลิตได้มากมายจนเราต้องร้อง ว๊าว..วว

วางขวดแนวนอน ปลูกผักอะไรได้บ้าง

ขวดแนวนอน ย่อมมีพื้นที่มากเพียงพอ แต่ต้องแลกมากับ ความลึก การปลูกผักไว้ในขวดที่วางแนวตั้ง อาจต้อง เลือก เฉพาะผักอายุสั้น และมีระบบรากที่ ไม่ลึกเกินไป ไว้สำหรับปลูก ไม่อย่างนั้น จากขวดธรรมดา อาจต้องเปลี่ยนเป็น อ่าง หรือโอ่ง หรือวงปูนกันเลยทีเดียวเชียว หรือถ้าเลือกปลูกพริก กะเพรา จำพวกนี้ อาจปลูกได้ แต่ไม่งาม เพราะพืชผักที่กล่าวมานั้น มีระบบรากที่ลึกและกว้างมาก ๆ

ควรเลือกปลูก ผักชี คะน้า กวางตุ้ง หอม กระเทียม หรือผักอายุสั้นอื่น ที่ให้ผลผลิตเร็ว ตะไคร้ก็สามารถปลูกได้ในขวดที่วางแนวนอน แต่อาจใช้ขวดใหญ่หน่อย และใช้วิธีการ ตัดใบให้เหลือเพียงครึ่งเดียว

วางขวดแนวตั้ง ผักที่เหมาะจะปลูก

หากต้องการปลูกพืช ที่มีระบบรากลึก และ ยาว อาจใช้การวางขวดในแนวตั้งได้ อย่างน้อยก็ต้องมีความลึกประมาณ 10 ซม. ขึ้นไป พืชที่เหมาะสมสำหรับการปลูกในขวดแนวตั้ง ได้แก่ พริก ตะไคร้ กะเพรา โหระพา หรือพืชจำพวกไม้เลื้อย แตงกวา แตงร้าน ก็สามารถปลูกได้ ทั้งขวดแบบแนวนอน และนแนวตั้ง

พืชที่เหมาะสำหรับการปลูกในขวดแบบนี้ ควรเลือกพืชผักที่มีลำต้นสูง เพราะไม่ต้องกังวลกับระบบราก เขาสามารถยึดเกาะดินได้อย่างดี และมีพื้นที่มากพอไม่ทำให้ต้นล้ม แต่ทั้งนี้ การวางขวดสำหรับปลูกพืชผัก ไม่ว่าจะเป็นการวางแบบใด สิ่งจำเป็นสำหรับพืชก็คือ ความชื้น หรือน้ำ และแร่ธาตุ

ดังนั้น การปลูกผัก ไม่ว่าจะเป็น ในขวดพลาสติก ในขวดแก้ว หรือ ในขวดชนิดอื่น ๆ สิ่งสำคัญที่สุดคือ ความชื้น หรือน้ำ และแร่ธาตุในวัสดุปลูก ที่จะต้องมีอย่างเพียงพอ เมื่อปลูกไปได้ในระยะนึง และหากต้องการให้พืชผักเติบโต และให้ผลผลิต จะต้องมีการเปลี่ยนวัสดุปลูกเสียใหม่ หรือ ต้องเติมปุ๋ยอย่างสม่ำเสมอ หมั่นรดน้ำให้พืชผัก เพื่อให้ทั้งสองสิ่ง มีอย่างเพียงพอ ไม่ขาด และไม่เกิน

ปลูกผักในขวด เทคนิค วิธีการลับ

หากใครยังไม่รู้ว่า เทคนิคในการปลูกผักในพื้นที่จำกัดให้งอกงาม มีอะไรบ้าง ซึ่งหลายท่านที่เคยทดลอง อาจรู้อยู่แล้ว แต่สำหรับมือใหม่ หากยังไม่รู้ ก็ลองดูเคล็ดลับนี้ได้เลยดังนี้

• ควรเลือกขวดให้เหมาะกับพืชที่จะปลูก พริก กะเพรา โหระพา หรือพืชที่มีอายุเยอะ จะต้องใช้ขวดขนาดใหญ่ และต้องวางใน แนวตั้ง เท่านั้น หากวางในแนวนอน ถ้าขวดไม่ลึกพอ อาจทำให้ผักไม่โต
• การวางขวด แนวนอน จะใช้กับพืชผักที่เป็นชนิด ผักอายุสั้น เช่น ผักชี ผักกาด หรือผักสลัด เพราะรากของพืชผักจำพวกนี้ สั้น และโตเร็ว ไม่ต้องการแร่ธาตุในปริมาณมาก พืชผักบางชนิด สามารถปลูกเป็นกลุ่มก้อนได้ เช่น ผักชี หอม กระเทียม ส่วนการวางแนวตั้งนั้นเหมาะกับพืชระบบรากยาวและมีลำต้น เช่นพวกพริกหรือมะเขือเทศ
• ดินปลูก ควรรองด้วยปุ๋ยหมักที่ชั้นด้านล่าง โดยผสมกับเศษหิน หรือกระถางแตกที่เป็นเศษไม่เล็ก หรือใหญ่มาก ข้อดีคือ ให้ดินมีความโปร่ง ไม่จำเป็นต้องเจาะขวดเพื่อระบายน้ำ แต่ข้อเสียคือ ต้องหมั่นให้ปุ๋ยหรือเติมดินกันบ่อย เพราะดินจะยุบตัวง่าย อีกทั้ง น้ำอาจจะขังบริเวณก้นขวด ทางแก้คือ ให้เจาะรูเล็ก ๆ 1-2 รูที่ด้านล่าง เพื่อให้ระบายน้ำได้ ไม่จำเป็นต้องเจาะเยอะเกินไป จะทำให้ ความชื้น สูญเสียเร็วขึ้น
• ผักในขวดโดยส่วนใหญ่ ไม่ชอบแดด หรืออาจจะเลือกผักที่ชอบแดด แต่การปลูกในขวดให้งอกงาม ควรเลี่ยงบริเวณแสงแดดทั้งวัน มากสุดไม่เกินครึ่งวัน พืชผักจะงอกงามกว่าวางไว้กลางแดดทั้งวัน
• ขวดพลาสติก ขวดแก้ว หรือขวดที่เป็นสีสันใด ๆ ขวดไม่มีผลเสียต่อรากพืช เพียงแต่ ขวดใส อาจทำให้เห็น คราบสกปรก ได้ง่ายขึ้น
• การวางขวดผัก ไว้เดี่ยว ๆ จะทำให้ผัก โตช้า และไม่งาม ควรวางไว้เป็นกลุ่มก้อน จะทำให้พืชผักโตเร็วกว่า เพราะการที่ผักได้อยู่รวมกัน จะทำให้ความร้อนรอบบริเวณ ลดลง พืชผักต้องการแสง แต่ไม่ได้ต้องการความร้อน
• ระบบขวดที่ไม่ต้องเติมน้ำบ่อย อาจมีข้อดี แต่ข้อเสียคือ เป็นแหล่งสะสมเชื้อโรค แมลง โดยเฉพาะยุง ดังนั้น ควรทำระบบให้มิดชิด
• ขวดแบบแขวน ต้องมั่นใจว่า ไม่เกิดการกระทบกระเทือนต่อ ระบบรากของพืช ไม่อย่างนั้นพืชจะ หยุดการเติบโต โดยทันที
• ขวดขนาดปกติ (1-1.5 ลิตร) เมื่ออยู่กลางแจ้ง จะเกิดความร้อนสะสม การเจาะรูระบายอากาศเป็นสิ่งที่ควรทำ ยิ่งเยอะ ก็ยิ่งดี (ไม่ใช่การเจาะรูระบายน้ำ)

จำไว้เสมอว่า พืช ต้องการแร่ธาตุ กับน้ำหรือความชื้น ในการเติบโต กว่า 90% รับโดยตรงจาก ราก หากมีวัสดุใด ๆ ที่จะช่วย อุ้มห่อ สิ่งเหล่านั้นเอาไว้ เมื่อรากพืชขยายและวิ่งหาอาหาร พืชก็เติบโตเช่นกัน ดังนั้นก็ไม่จำเป็นที่จะต้องใช้ขวดที่ปิดทึบ เราสามารถใช้เชือก หรือวัสดุอื่น นำมาห่อหุ้มดินปลูกเพื่อให้รากพืชเติบโต…

ก็เป็นสิ่งที่สามารถทำได้เช่นเดียวกัน ไม่จำเป็นต้องใช้ ขวด เสมอไป

หากต้องการข้อมูลเพิ่มเติม ก็สามารถดู เรื่องราวเกี่ยวกับ ไอเดียการปลูกผักในขวดพลาสติก ได้จากลิ้งที่ให้ไว้นี้

เรียบเรียง : www.swenth.com ปลูกผักในขวดอย่างไรให้งาม