สร้างรายได้จากผักแอโรโพนิกส์ Aeroponics ทำอย่างไร : การทำเกษตรอินทรีย์

แอโรโพนิกส์ Aeroponics คล้ายกับไฮโดรโปนิกส์ Hydroponics ซึ่งเป็นการปลูกผักไร้ดิน แต่ไม่ได้เหมือนกันทีเดียว และหลายคนชอบเหมาว่าแอโรโพนิกส์ คือผักไร้ดินแบบไฮโดรโพนิกส์ จริงๆ ก็ไม่ถูกซะทีเดียว

และวันนี้เราจะมาหาคำตอบกันว่า การปลูกผักในระบบแบบ แอโรโพนิกส์ มีวิธีการปลูกและการดูแลอย่างไร รวมไปถึงเราสามารถสร้างรายได้จากการปลูกผักด้วยระบบนี้ อย่างไร…

ผักแอโรโพนิกส์ Aeroponics วิธีปลูก ดูแล และสร้างรายได้

แอโรโพนิกส์ Aeroponics คืออะไร

แอโรโพนิกส์ คือระบบการปลูกผักชนิดหนึ่งที่เป็นการปลูกแบบผักไร้ดิน คำว่า แอโรโพนิกส์ มาจากภาษาละติน “แอโร” หมายถึงอากาศ ส่วนคำว่า “โพนิกส์” หมายถึงการเพาะปลูก

สรุปแล้ว “แอโรโพนิกส์” จึงหมายถึง การปลูกพืชผักแบบให้รากลอยอยู่ในอากาศ โดยที่จะมีภาชนะยึดต้นพืช ให้ส่วนรากแขวนลอยในอากาศ เนื่องจากการปลูกพืชในระบบนี้ เป็นหนึ่งในเทคโนโลยีที่มีการศึกษาวิจัยและการพัฒนากันอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้มีรูปแบบและระบบการทำงานที่ทันสมัยและใช้งานได้ง่ายขึ้นอยู่เสมอ จึงเป็นทางเลือกให้กับเกษตรกรและรองรับเกษตรกรรมสมัยใหม่ในปัจจุบัน ลดพื้นที่ปลูกให้แคบลง แต่ได้ผลผลิตมากขึ้น

ส่วน การปลูกพืชโดยไม่ใช้ดินแบบไฮโดรโปนิกส์ หรือ Hydroponics เป็นการปลูกพืชที่ไม่ใช้วัสดุปลูก (nonsubstrate หรือ water cuture) คือจะทำการปลูกพืชลงบนสารละลายธาตุอาหารพืช โดยให้รากพืชสัมผัสกับสารอาหารโดยตรง (Water culture) นั่นเอง

คำว่า Hydroponics มาจากการรวมคำในภาษากรีกสองคำ คือ คำว่า “Hydro” หมายถึง “น้ำ” และ “Ponos” หมายถึง “งาน”

ซึ่งเมื่อรวมคำสองคำเข้าด้วยกัน ความหมายก็คือ “Water-working” หรือหมายถึง “การทำงานของน้ำที่มีสารละลายธาตุอาหารผ่านรากพืช

การปลูกพืชโดยไม่ใช้ดิน จากคำว่า ไฮโดรโปนิกส์ หรือ Hydroponics

การปลูกพืชโดยไม่ใช้ดินแบบไฮโดรโปนิกส์ หรือ Hydroponics

ผู้ที่จะทำการปลูกตามลักษณะของการปลูกพืชแบบไม่ใช้ดิน Hydroponics นี้จะต้องควบคุมอุณหภูมิ รวมไปถึงธาตุอาหารของสารละลายให้พืชอย่างเหมาะสม เพื่อกำหนดการเจริญเติบโตของพืชให้ดีและมีคุณภาพ

การทำงานของระบบแอโรโพนิกส์ ต่างจากไฮโดรโพนิกส์อย่างไร

การปลูกในระบบแอโรโพนิกส์ เป็นระบบที่มีการหมุนเวียนน้ำและสารละลายธาตุอาหาร โดยการใช้ปั๊มอัดผ่านหัวพ่น ฉีดพ่นน้ำและสารละลายธาตุอาหารให้เป็นฝอยละเอียดเป็นระยะ ๆ บริเวณรากพืชตามระยะเวลาที่กำหนดตลอด 24 ชั่วโมง โดยมีอุปกรณ์ที่เรียกว่า Timer เป็นตัวกำหนดระยะเวลาและจำนวนครั้งที่พ่นตามความเหมาะสมของพืชแต่ละชนิด
การปลูกในระบบไฮโดรโพนิกส์ จะเป็นการปล่อยสารละลายแร่ธาตุในรูปแบบน้ำ ให้ไหลวนลงในราง อย่างต่อเนื่องด้วยปั๊มน้ำ

แม้ว่าการปลูกพืชโดยไม่ใช้ดินแบบที่เรียกว่า Hydroponics จะเป็นการปลูกพืชในสารละลายธาตุอาหารพืช และไม่ได้ใช้ดินจริงๆ ตามที่นักวิทยาศาสตร์ได้ค้นคิดและพัฒนาขึ้นมาก็ตาม แต่พืชก็ยังต้องใช้วัสดุเพื่อการเจริญเติบโตได้ในรูปแบบของวัสดุปลูกอื่นๆ เช่น ทราย กรวด หินเกล็ด ด้วยการให้น้ำที่ผสมธาตุอาหารที่ค้นคิดขึ้นมาหล่อเลี้ยงราก จึงเรียกการปลูกพืชแบบไม่ใช้ดินนี้เป็นคำรวมว่า Soilless culture (อ่านว่า ซอยเลส คัลเจอร์)

ผักไร้ดิน คล้ายคลึง แต่แตกต่าง

ข้อสังเกตุคือ เป็นระบบปลูกที่คล้ายคลึงกัน เพียงแต่ระบบไฮโดรโปนิกส์ จะเป็นการให้รากพืชสัมผัสกับสารละลายโดยตรง รากจะถูกแช่อยู่ในสารละลายอยู่ตลอดเวลา แต่ระบบ Aeroponics แอโรโพนิกส์ จะเป็นการปลูกโดยให้รากของพืชลอยสัมผัสกับอากาศ แต่จะฉีดพ้นสารอาหารให้ทางรากเป็นระยะๆ เพื่อป้องกันการแห้งของรากและให้รากสามารถดูดสารอาหารได้ (คล้ายๆ กับการปลูกกล้วยไม้บางจำพวกที่รากสามารถรับสารอาหารได้จากทางอากาศ เช่น หนวดฤาษี ม่านบาหลี ฯลฯ)

ประโยชน์ของการปลูกพืชโดยไม่ใช้ดิน

การปลูกพืชแบบไม่ใช้ดินเป็นวิทยาการทางวิทยาศาสตร์และศิลปะผสมกันที่สามารถใช้ปลูกพืชได้ในทุกสถานที่โดยไม่มีขอบเขตจำกัด ไม่ว่าจะเป็นการปลูกจำนวนน้อยเพื่อบริโภคในครัวเรือนหรือการผลิตเชิงธุรกิจ เป็นวิธีที่เหมาะสมกับความต้องการสำหรับผู้ปลูกที่มีพื้นที่ปลูกน้อย เช่น แฟลต อพาร์ตเม้นท์ จึงสามารถปลูกได้ในเมืองหลวงของเมืองที่แออัดคับแคบด้วยผู้คน เช่น ประเทศญี่ปุ่น ไต้หวัน เนเธอร์แลนด์ อังกฤษ เบลเยี่ยม

สำหรับการปลูกแบบขนาดเล็ก หรือเพื่อปลูกไว้ดูเล่นแบบสันทนาการ และมีอาหารจากการปลูกเพื่อบริโภคในครอบครัวอาจเป็นการลงทุนค่อนข้างสูง แต่ก็สามารถลดพื้นที่การปลูกลงได้มาก ไม่มีความยุ่งยากในการปลูก และการดูแลรักษา ผักที่ปลูกสามารถใช้ร่วมกับกลุ่มของผักสลัด หรือผักไร้ดินชนิดต่างๆ ได้เหมือนกันทั้งสองระบบ

การปลูกพืชโดยไม่ใช้ดินกับการผลิตเชิงธุรกิจ วิธีการปลูกพืชโดยไม่ใช้ดินสามารถใช้ปลูกพืชได้หลายชนิด ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความยากง่ายของการปลูกพืชแต่ละชนิด ตั้งแต่ผัก ผลไม้ ไม้ดอก ไม้ประดับ พืชไม้เลื้อย จนถึงพืชยืนต้น แต่การผลิตเชิงธุรกิจส่วนมากนิยมปลูกพวกพืชผัก ไม้ผลที่เป็นพืชที่เก็บเกี่ยวช่วงอายุสั้น

ตัวอย่างผักที่ปลูกในระบบแอโรโพนิกส์ คือ ผัดกาดขาวไดโตเกียว ผักคะน้า ผักกวางตุ้ง ผักโขมขาว ต้นหอม