เลี้ยงปลาดุกอย่างไร ให้เนื้ออ่อน สีสวย : การเลี้ยงสัตว์ เกษตรอินทรีย์แบบพอเพียง

เลี้ยงปลาดุก ให้เป็นปลาเนื้ออ่อน ฟังดูอาจเป็นเรื่องที่คิดว่า ทำยาก แต่ถ้าลองทำจริง ๆ ไม่ยากอย่างที่คิด

ปกติทั่วไป ในเรือกสวนไร่นา มักจะมี ปลาดุกนา ให้จับกินอยู่เสมอไม่ขาด ในช่วงก่อนเข้าหน้าแล้ง ปลาจะหนีน้ำ หาที่จำศีล หรือจับคู่ และช่วงเข้าหน้าฝนใหม่ ๆ ปลาจะออกมาหาที่วางไข่ ส่วนใหญ่ นักจับปลาจะได้ ปลาเนื้อดี ตัวใหญ่ไว้เป็นอาหาร

แต่หากเป็น บ่อเลี้ยงปลา ในสวนเกษตรพอเพียงนั้น จะอุดมสมบูรณ์ไปด้วย ปลา นานาชนิด ทั้ง ปลานิล ทับทิม ปลาช่อน ปลาดุก สามารถเอามาทำอาหาร ได้ในหลากหลายเมนู อร่อยทั้งนั้น ยิ่งอยู่ในภาวะที่ต้อง ประหยัด แบบในยุคเงินเฟ้อเฟื่องฟู แบบนี้ หันไปทางไหนก็มีแต่ แพง ๆ ๆ ๆ และ แพง

ดังนั้น จะดีกว่าไหม ถ้าเราจะหาอะไรกินได้ ในสวนหลังบ้าน และหนึ่งในนั้นคือ ปลาที่อร่อยที่สุด นั่นคือ ปลาดุกเนื้ออ่อน

ปลาดุกเนื้ออ่อน VS ปลาเนื้ออ่อน

คำว่า “ปลาเนื้ออ่อน” เฉพาะในบทความนี้คือ “ปลาดุกเนื้ออ่อน” ซึ่งเป็นปลา ต่างชนิดกับ ปลาเนื้ออ่อน อย่าสับสนนะ เพราะผู้เขียนเองก็อาจเขียนสับสน ว่าเป็น ปลาเนื้ออ่อน หรือ ปลาดุกเนื้ออ่อน

ปลาดุก คือ ปลาที่อยู่ในสกุลของปลาหนังน้ำจืด Clarias (คลา-เรียส) ในวงศ์ Clariidae โดยคำว่า Clarias มาจากภาษากรีกคำว่า chlaros หมายถึง “มีชีวิต” มีความหมายถึง การที่ปลาสกุลนี้ สามารถใช้ชีวิตอยู่ได้บนบกหรือสภาพที่ขาดน้ำ

ปลาเนื้ออ่อน มีลักษณะทั่วไปคือ เป็นปลาน้ำจืดที่อยู่ในวงศ์ปลาเนื้ออ่อน เป็นปลาไม่มีเกล็ด รูปร่างด้านข้างแบนมาก ลำตัวยาวเรียว ท่อนหางโค้งงอเล็กน้อย แต่ตอนหัวกว้าง มีหนวด 4 เส้น ไม่มีครีบหลัง และครีบไขมัน ครีบก้นยาวมีก้าน มีครีบอ่อนประมาณ 80 ก้าน

ปลาดุก ดีอย่างไร ทำไมถึงมีคนนิยมมาก

ความอร่อยของ ปลาดุก เราทราบกันดีอยู่แล้ว เพราะสามารถนำมา ทำอาหาร ได้อร่อยหลายอย่าง เนื้อปลาดุก ไม่เหนียวมาก โดยเฉพาะ ปลาดุกนา ปลาดุกด้าน เนื้อจะมีความแน่น มากกว่า ปลาดุกอุย แต่หากเป็น ปลาดุกเนื้ออ่อน ด้วยล่ะก็ เนื้อจะหวาน นิ่ม อร่อยมากทีเดียว แต่การที่จะ จับปลาเนื้ออ่อน มาทำอาหารนั้น ค่อนข้างยาก เพราะปกติทั่วไป จะหาปลาดุกเนื้ออ่อน ตามไร่นา บ่อปลา นั้นยากยิ่ง หากไม่ได้มี การเลี้ยงโดยเฉพาะ จริง ๆ

สำหรับวันนี้ ทางทีมงาน ทำเกษตรอินทรีย์ จะมาเสนอวิธีการ เลี้ยงปลาดุก ให้เป็นปลาเนื้ออ่อน ปลาดุกด้านธรรมดา ๆ ทำอย่างไร ให้กลายเป็น ปลาดุกเนื้ออ่อน ลองมาดูเทคนิคง่าย ๆ ด้วยตาคุณเอง

ทำไมต้องเป็น ปลาเนื้ออ่อน

ปลาเนื้ออ่อนนั้น มีประโยชน์คือ เพื่อเพิ่มความน่ากิน ให้กับ ปลาดุก ที่เราเลี้ยงไว้ วิธีการทำให้เป็นปลาเนื้ออ่อนง่าย ๆ คือ การนำดินโคลน หรือดินจอมปลวก ใส่ลงไปในบ่อเลี้ยงปลา ในปริมาณ 10% ของบ่อ ปลาจะมีสีเหลืองสวยงาม และปลาดุกด้านจะกลายเป็นปลาเนื้ออ่อนได้ง่ายมาก

เทคนิคนี้ โดยคุณลุงบุญชู เพชรรักษ์ ปราชญ์เกษตร ของ สปก. และเป็นประธานศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงชุมชน ต.ป่าพะยอม อ.ป่าพะยอม จ.พัทลุง คุณลุงบุญชู ท่านได้บอกว่าการ เลี้ยงปลาดุก ในปัจจุบัน ที่เลี้ยงกันอยู่ ส่วนใหญ่จะเป็นปลาดุกด้าน เกือบจะทั้งหมด (ปลาดุกด้าน เป็นชื่อเรียกทางภาคใต้ ซึ่งมีลักษณะเนื้อที่แข็ง สีของปลาจะมีสีดำ ทางภาคกลางจะเรียกว่าปลาดุกนา)

ซึ่งในเรื่องรสชาติ และลักษณะของเนื้อปลา จะสู้ ปลาดุกเนื้ออ่อน ไม่ได้ แต่สำหรับคุณลุงบุญชู แกมีเทคนิค และวิธีการ ในการทำให้ ปลาดุก กลายเป็น ปลาเนื้ออ่อน ได้อย่างง่าย ๆ

ภาพประกอบ ในลายน้ำ หรือที่ youtube.com/watch?v=y6hWtYaxXYg

วิธีทำให้ปลาดุก กลายเป็นปลาเนื้ออ่อน

ลุงบุญชูบอกว่า ในระหว่าง เลี้ยงปลาดุก ให้นำดินเหนียว หรือดินจอมปลวก มาใส่ลงไปในบ่อเลี้ยง ประมาณ 5-10% ของบ่อ ซึ่งปกติ เวลาเรา ขุดบ่อปลา เราก็จะไม่ได้กังวลเรื่องดินมากนัก เพราะเป็นการเลี้ยงตามธรรมชาติ

แต่เมื่อความต้องการเนื้อปลาคุณภาพ และเพิ่มอร่อย ที่มากขึ้น ดังนั้น การนำ ดินเหนียว หรือดินจอมปลวก ลงมาใส่ไว้ในบ่อเลี้ยงปลา แค่นี้ ปลาดุกที่เลี้ยงไว้ ก็จะกลายเป็น ปลาดุกเนื้ออ่อน ซึ่งมีลักษณะ สีเหลือง น่ารับประทาน และขายได้ในราคาที่ดี

ลุงบุญชูยังบอกอีกว่า หากเป็นวิธีการ เลี้ยงปลาดุก โดยมี ล้ออรถยนต์ เป็นตัวช่วยก็ทำได้ โดยการใช้ล้อรถยนต์เก่า ๆ ใส่ลงไปในบ่อเลี้ยงให้เต็ม หรือการเลี้ยงใน ท่อซีเมนต์ หรือบ่อปูน วิธีการแบบนี้ ก็สามารถเลี้ยงปลาดุก ให้เป็นปลาเนื้ออ่อนได้ด้วย

เหตุผลที่ปลาดุก กลายเป็นปลาที่มีเนื้ออ่อน ก็คือ…

ถ้าปลามีการเคลื่อนไหวน้อย ถูกแสงน้อย เนื้อปลาจะมีสีอ่อน เหลือง และมีเนื้อที่อ่อนนุ่ม

ช่างเป็นสีของเนื้อปลา ที่น่ารับประทานซะเหลือเกิน ถ้าใครยังไม่รู้วิธีการเลี้ยงแบบนี้ ลองเอาไปทำกันได้นะ แต่ผู้เขียนเอง ก็ไม่รับประกันว่า จะใช้กับปลาชนิดอื่นได้หรือเปล่า แต่ฟันธงเลยว่า ใช้กับปลาหนังบางชนิดได้แน่นอน เช่น ดุก สวาย ปลาบึก ปลาเทโพ ปลาเค้าขาว ปลาน้ำเงิน ปลาเค้าดำ ปลากดดำ ปลาแขยง ฯลฯ